کودکان و شمشیر دولبه «متاورس»

متاورس نوعی واقعیت مجازی دیجیتال جایگزین است که کاربران در آن زندگی، کار، تحصیل و معاشرت می کنند و همیشه آنلاین هستند. دنیایی که محبوبیت و دریچه ای تازه به روی نسل جدید باز کرده است. فرصت و امکان ویژه ای که نباید از آسیب ها و پیامدهای آن به ویژه برای کودکان چشم پوشی کرد.

به گزارش دیجیتوهان؛ «جام جم» لزوم وضع قوانین برای فناوری جدید متاورس را بررسی کرده است: متاورس؛ دنیایی بین مجاز و واقعیت است؛ فناوری و تحولی تقریبا بدیع که شاید گوش خیلی ها به آن آشنا نیست. از طرفی توجه بسیاری از کاربران درگیر فضای مجازی و عصر فناوری به ویژه کودکان، نوجوانان و جوانان را به خود جلب کرده است.

متاورس نوعی واقعیت مجازی دیجیتال جایگزین است که کاربران در آن زندگی، کار، تحصیل و معاشرت می کنند و همیشه آنلاین هستند. دنیایی که محبوبیت و دریچه ای تازه به روی نسل جدید باز کرده است. فرصت و امکان ویژه ای که نباید از آسیب ها و پیامدهای آن به ویژه برای کودکان چشم پوشی کرد. گرچه این پیامدها را با توجه به گسترش روزافزون شبکه های اجتماعی نیز شاهد هستیم، اما دنیای سه بعدی متاورس و ارتباط با آواتارهای گوناگون نوع جدیدی از محتوای مضر را ارایه می کند. این در حالی است که هنوز آواتارهای پیشرفته از این فناوری ارایه نشده است اما در آینده ای نه چندان دور نیز از اشکال مختلف آن رونمایی خواهد شد که علاوه بر آسیب های ذهنی و مغزی برای کودکان، خطرات جسمانی مختلفی را نیز به ارمغان خواهد آورد. از این روز لازم و ضروری است که والدین نیز همپا و هم راستا با فرزندان شان از آخرین فناوری های روز دنیا مطلع شوند زیرا با توجه به گستردگی این فضا، امنیت و نظارت خاصی برای این نسل از فرزندان وجود ندارد و این مساله نگران کننده است.

بر همین اساس و در ادامه این گزارش با دکتر علیرضا چابکرو، مدرس دانشگاه در این باره به گفت وگو نشسته ایم.

ابتدا لطفا تعریفی از متاورس و دنیای آن داشته باشید.

متاورس یعنی انتقال تصاویر و فضای سه بعدی به عامه مصرف کنندگان. یعنی یک نوع جدیدی از فناوری که در بین مردم در حال گسترش است. از طریق واسطه، پلتفرم یا عینک های سه بعدی و تزریق هوش مصنوعی در حال رخ دادن است. متاورس ابتدا به وسیله بازی ها، فعالیت خود را آغاز و سعی بر این داشت تا از این طریق حالتی سه بعدی ایجاد کند. از آنجا که این بازی ها شکل درآمدزایی برای آن ایجاد کرد، توانست به سرعت بین مخاطبان توسعه پیدا کند.
 
این فناوری تا چه حد و در چه زمینه و جنبه هایی توسعه پیدا کرده است؟

این فناوری در بین گیمرها و بازیکنان بسیار توسعه پیدا کرده است. البته فقط در بازی ها متوقف نشده بلکه در شبیه سازهای پزشکی و فنی و … در حال وارد شدن است. در این فضای سه بعدی، شرایطی همچون واقعیت را بازسازی می کند و شما می توانید این شرایط را حس کنید. در زمان ورود شبکه های اجتماعی، کاربران در برخی از تالارهای گفت وگو صحبت می کردند اما در حال حاضر متاورس به جای رسانه، تجارت و… نشسته و در یک بازه مشخصی توانسته در تمام جنبه های زیستی و اجتماعی مخاطبان، خود را تحمیل کند. 
 
ازنظرشما آیا این موضوع که بیشتر کاربران این فضا راکودکان تشکیل می دهند،درست است یاخیر؟چه امکاناتی در این فضا مهیاست؟

فقط کودکان در این فضا حضور ندارند بلکه به بزرگ ترها هم این فضا رسیده است. زمانی که یک پدیده فناورانه وارد زندگی انسان ها می شود، وقتی شکل درآمدزایی و زیستی پیدا می کند و یک زیست بوم می شود، کم کم در تمام جنبه های زندگی آنان دخالت می کند. از طریق این فضا، به راحتی می توانید در همه جا حضور داشته باشید. بودن در مکان هایی که شاید در شرایط عادی دشوار باشد یا دوستیابی در این فضا به سرعت انجام می شود. از سوی دیگر شخصیت ها را خودتان خلق می کنید. در متاورس می توانید در کشور ثالثی خرید و فروش زمین انجام دهید و درآمدزایی کنید و به زندگی خود توسعه ببخشید.
 
در فضای متاورس چه آسیب ها و خطراتی، کاربران این فضا مخصوصا کودکان را تهدید می کند؟

در حال حاضر کودکان به دلیل حضور در فضای مجازی حالت درونگرایی دارند و مدام به تلفن همراه سرکشی می کنند. فرض کنید این فضا به حدی جذاب شود و حالت سه بعدی به خود بگیرد که جذابیتش چند برابر شود. طبیعی است که برای کودک یا نوجوان چه اتفاقی رخ می دهد. او بیشتر در خودش فرو می رود. ضریب نفوذ دنیای مجازی توسط فضای متاورس در بین مخاطبان به خصوص کودک و نوجوانان چند برابر است. آن کاربر یا مخاطب در این فضا از ارزش ها و قوانین خانواده و حکومت تبعیت نمی کند و همین موضوع منجر به هرج و مرج فکری و اجتماعی خواهد شد. از سویی دیگر کودکان از زندگی واقعی خود فاصله می گیرند چرا که شما در این فضا، یک آواتار شبیه خودتان می سازید و با آواتار دیگری دوست می شوید و حتی به این آواتارها تعرض می شود. در متاورس شاهد این هستیم که تا چه حد مرزها جا به جا شده است. فضایی که موازی با فضای واقعی رشد می کند و در کنار آن قرار می گیرد، طبیعی است که تبعات خود را داشته باشد. در این فضا، زندگی انسان ها می تواند در حد زندگی نباتی شود.
 
با توجه به پیامدها و خطراتی که متاورس برای کاربرانش در پی دارد، آیا می شود قوانین مشخصی برای آن تعریف کرد؟

به حدی سرعت رشد فناوری بالاست و آن قدر پدیده های نوین فناوری خود را به بشریت تحمیل می کنند که اصلا قانون گذارها، فرصت قانون گذاری ندارند. تحولات، عمیق و شگرف است پس خیلی نمی توانیم در این فضا قانون بگذاریم. البته من مخالف این موضوع نیستم ولی قانون به سرعت این تحولات نمی رسد این نیازمند یک همت ملی است؛ همتی که ما خیلی به آن نگاه نمی کنیم ولی در آینده ای نه چندان دور بسیاری از مسایل همچون نگرش ها، ارزش ها، سرگرمی، درآمدها و استفاده از فرصت ها را تحت الشعاع خود قرار می دهد. یعنی می تواند نوعی هرج و مرج گرایی را به مغز و ذهن تزریق کند.ما هم اکنون در شرایط واقعی هستیم که دولت ها می توانند اعمال قانون کنند اما در شرایط مجازی کار سخت می شود. هنوز نمی شود با نگاه چند دهه گذشته برای چنین فضایی تصمیم گیری کرد.

پایان خبر دیجیتوهان