مواد شیمیایی موجود در ویپ چه زیان‌هایی دارد؟

خطرات مواد شیمیایی به‌کار رفته در ویپ

استفاده از مواد شیمیایی در ویپینگ چندین مضرات مهم را به همراه دارد، از جمله خطرات جدی برای سلامتی مانند آسیب به ریه و شرایطی مانند EVALI که با مواد مضر مانند ویتامین E استات مرتبط است.

اکثر محصولات ویپ حاوی نیکوتین هستند که منجر به اعتیاد می شود که می تواند به شدت سیگارهای سنتی باشد، در حالی که استنشاق ترکیبات سمی از مایعات الکترونیکی مانند فرمالدئید، نگرانی هایی را در مورد سلامت تنفسی و قلبی عروقی ایجاد می کند.

علاوه بر این، قرار گرفتن دست دوم در معرض بخار می تواند به افراد اطراف، به ویژه جمعیت های آسیب پذیر مانند کودکان و زنان باردار آسیب برساند. با توجه به اینکه اثرات طولانی مدت دود ویپ هنوز تا حد زیادی ناشناخته است، این عوامل خطرات بالقوه مرتبط با بخارپز و مواد شیمیایی ناشی از آن را برجسته می کنند.

ویپ چیست و چه زیان‌هایی دارد؟

ویپ‌ها، ابزارهایی هستند که در شکل‌ها و اندازه‌های گوناگون به بازار عرضه می‌شوند. این ابزارها با باتری کار می‌کنند، یک عامل گرم‌کننده دارند و محفظه‌ای را شامل می‌شوند که مایعی را در بر دارد.

با ابداع ویپ‌ها و گسترش عرضه آنها، بسیاری از جوانان و نوجوانان به استفاده از آنها روی آورده‌اند. این ابزارها، با هدف القای حس سیگار یا قلیان کشیدن ابداع شده‌اند و شرکت‌های سازنده معمولا تبلیغات گسترده‌ای در مورد بی‌ضرر بودن آنها ارائه می‌دهند اما پژوهش‌های بسیاری نشان داده اند که ویپ‌ها، ابزارهای بی‌ضرری نیستند و خطرات بسیاری در پی دارند.

ویپ مواد نیکوتین دارد

نیکوتین موجود در ویپ، یک ماده اعتیادآور است که در سیگارهای عادی هم وجود دارد. پژوهش اخیر “سازمان کنترل و پیشگیری بیماری”(CDC) آمریکا نشان می‌دهد که ۹۹ درصد ویپ‌های موجود در بازار، نیکوتین دارند. براساس این پژوهش، حتی نمونه‌های ویپ که با عنوان بدون نیکوتین به فروش می‌رسند، حاوی نیکوتین هستند.

نیکوتین می‌تواند به مغز نوجوانان آسیب برساند و قسمت‌هایی از مغز را تحت تاثیر قرار دهد که توجه، یادگیری و خلق و خو را کنترل می‌کنند.

مصرف نیکوتین در نوجوانی ممکن است به افزایش خطر اعتیاد به مخدرهای گوناگون در آینده منجر شود و زمینه را برای مصرف انواع مخدرها در آینده فراهم کند. در خرید ویپ از فروشگاه اینترنتی دخانیات معتبر با جواز کسب می‌تواند تا حدی خطرات ناشی از مواد تقلبی و مضر را کاهش دهد.

عناصر مضر شیمیایی

برخی از انواع ویپ، عناصری را شامل می‌شوند که در بلندمدت می‌توانند برای ریه‌ها مضر باشند. برای نمونه، ممکن است که خوردن برخی از طعم‌دهنده‌های موجود در ویپ، بدون ضرر باشد اما استنشاق آنها خطرناک است و می‌تواند به ریه‌ها آسیب برساند.

در برخی موارد، معیوب بودن باتری برخی از نمونه‌ها، به آتش گرفتن و انفجار آنها منجر شده و جراحت‌های جدی را به همراه داشته است. در برخی از موارد نیز، تنفس، بلعیدن یا جذب مایع موجود در ویپ به درون چشم یا پوست، به مسمومیت منجر شده است. بسیاری از موارد مسمومیت، کودکان زیر پنج سال را شامل می‌شوند.

دود ویپ

بخار ناشی از ویپ نیز بدون ضرر نیست و می‌تواند پیامدهای منفی بسیاری برای کاربران خود به همراه داشته باشد زیرا بخار ناشی از ویپ علاوه بر نیکوتین، عناصر مضر زیادی را به همراه دارد که از میان آنها می‌توان به ذرات فوق‌العاده ریز که به عمق ریه‌ها نفوذ می‌کنند.

طعم‌دهنده‌های شیمیایی که عامل بیماری‌های شدید ریوی هستند، ترکیبات آلی فرار، مواد شیمیایی سرطان‌زا و فلزات سنگین مانند نیکل، قلع و سرب اشاره کرد. دودی که کاربران ویپ تولید می‌کنند، می‌تواند هم خود آنها و هم افراد دیگر را در معرض عناصر مضر قرار دهد.

بسیاری از نمونه‌های ویپ، با طعم‌های گوناگونی مانند میوه، آب‌نبات و نعنا به بازار عرضه می‌شوند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که بیشتر جوانانی که کاربر ویپ هستند، مصرف آن را ابتدا با انواع طعم‌دار آغاز می‌کنند و همین موضوع، دلیل ادامه یافتن مصرف است. بررسی‌های صورت گرفته در سال ۲۰۲۰ نیز نشان می‌دهند که بیشتر جوانان کاربر ویپ، از انواع طعم‌دار آن استفاده می‌کنند و مصرف این ابزار بین جوانان و نوجوانان افزایش یافته است.

ویپ و مشکلات قلبی- عروقی

بررسی‌ها حاکی از این هستند که نیکوتین موجود در ویپ به سرعت از ریه‌ها به جریان خون راه می‌یابد. راه یافتن نیکوتین به جریان خون، به ترشح هورمون آدرنالین منجر می‌شود که ضربان قلب، فشار خون و میزان تنفس را بالا می‌برد؛ بدین ترتیب، امکان حمله قلبی افزایش می‌یابد. پژوهش‌هایی که روی کابران ویپ و مصرف‌کنندگان سیگارهای عادی صورت گرفته‌اند، نشان می‌دهند که مصرف ویپ می‌تواند به اندازه سیگارهای عادی، احتمال حمله قلبی را افزایش دهد.

این پژوهش نشان داد که خطر حمله قلبی در کاربران ویپ، تا ۵۵ درصد بیشتر از کسانی است که از این ابزار استفاده نمی‌کنند. هر چه میزان مصرف بالاتر باشد و دود به صورت عمیق‌تری استنشاق شود، احتمال بروز حمله قلبی شدیدتر خواهد بود.

پژوهشگران تاکید دارند که اگرچه احتمال بروز حمله قلبی و بیماری‌های قلبی- عروقی در کاربران سیگارهای عادی بیشتر است اما بدین معنا نیست که ویپ‌ها، ایمن هستند و مصرف آنها بدون خطر است. مصرف ویپ، ارتباط قابل توجهی با پیامدهای منفی سلامتی دارد.

 

تجمع چربی در کبد

پژوهش‌های صورت گرفته روی موش‌هایی که ویپ مصرف کرده بودند، نشان داد که مصرف ویپ می‌تواند به تجمع چربی در کبد منجر شود. پژوهشگران آمریکایی در این پروژه، و گروه از موش‌ها را با رژیم غذایی یکسان تغذیه کردند اما یک گروه از آنها را در معرض دود و عناصر ناشی از ویپ قرار دادند.

پژوهشگران در مرحله بعد، نمونه‌های کبد موش‌ها را جمع‌آوری کردند و با استفاده از روش توالی‌یابی آران‌ای، به بررسی ژن‌های کبد پرداختند که تحت تاثیر قرار گرفته بودند. آنها با کمک این روش توانستند شمار قابل توجهی از سلول‌ها را مورد بررسی قرار دهند. پژوهشگران در این پروژه، تغییرات ژنتیکی بسیاری را مشاهده کردند که با گسترش چربی در کبد موش‌هایی که ویپ مصرف کرده بودند، مرتبط بود.

از آنجا که تجمع چربی در کبد، یک پیامد منفی به شمار می‌رود و عوارض بسیاری را به همراه دارد، می‌توان گفت که ویپ‌ها به اندازه‌ای که برای آنها تبلیغ می‌شود، ایمن نیستند.

ویپ و رابطه آن با سرطان

نگرانی دیگری که در این زمینه وجود دارد، بروز سرطان ریه است. اگرچه ویپ‌ها به عنوان عامل سرطان ریه معرفی و اثبات نشده‌اند اما باید در نظر داشت که می‌توانند شمار زیادی از مواد شیمیایی را به ریه‌ها معرفی کنند. پس می‌توان آنها را به عنوان یک عامل خطر در نظر گرفت.

احتمال خطر ابتلا به کووید-۱۹ را در کاربران خود افزایش می‌دهند و سرعت آن را نیز بالا می‌برند.

دانشمندان هنوز در حال بررسی اثرات بلندمدت ویپ بر سلامتی هستند. با توجه به شواهد ارائه شده در پژوهش‌های گوناگون می‌توان گفت که اگرچه بسیاری از خطرات ناشی از مصرف ویپ کاملا اثبات نشده‌اند و یا داده‌های کمی در این مورد وجود دارند اما نمی‌توان پیامدهای مضر آنها را انکار کرد و نسبت به این گونه هشدارها بی‌توجهی نشان داد.